De logistieke cirkel sluiten door gebruik te maken van verschillende manieren van transport. De keuze hangt af van de omstandigheden en van het moment. Welk middel van vervoer is economisch het voordeligst en het snelst. Synchromodaal vervoer werkt zonder of met blockchain. De systemen staan los van elkaar. Een landelijk actieprogramma van Transport en Logistiek Nederland (TLN) geeft aan hoe belangrijk het wordt gevonden. TLN zet in op een strategisch meerjarenplan ’17-’20. In 2020 zou Nederland een internationale toppositie moeten innemen op het gebied van efficiency in vervoer. ‘Het doel is om in 2020 een extra synchromodaal volume van 3.000.000 TEU per jaar te realiseren. Dat betekent dat er jaarlijks 200.000 vrachtwagens minder op de weg zijn en dat de CO2-uitstoot hierdoor met 20.000 ton kg daalt’ (bron: Excelleren in Logistiek, Topsector Logistiek).Het komt er in het kort op neer dat het vervoer zo efficiënt mogelijk van A naar B wordt vervoerd en dat op het moment van aanbod de beste keuze in aanmerking komt voor de vracht, of dat nu het schip, de trein of de vrachtwagen is. De verladers kunnen gebruik maken van de weconnekt- app om de lading in te voeren. Vervolgens gaat zo veel mogelijk lading mee met het gekozen transportmiddel.
Bij intermodaal vervoer worden de goederen in één gestandaardiseerde laadeenheid getransporteerd. De laadeenheid wordt niet gewisseld. Terwijl bij Co-modaal de keuze voor de wijze van transport vooraf is gemaakt.
Ontwikkeling
Lean & Green Logistics is ver in de ontwikkeling van apps die synchromodaal vervoer vereenvoudigen om zo te streven naar een zo hoog mogelijke beladingsgraad door verladers en logistieke dienstverleners actief te betrekken bij synchromodaal transport en door het stimuleren van nieuwe samenwerkingsverbanden. Het idee is dat wanneer er congestie op de weg is bij voorkeur het vervoer via het water gaat. Andersom, als in de uitzonderlijke situatie de waterstand dramatisch laag staat of wanneer er stremmingen zijn dan zal de keuze gaan naar trein- of wegtransport. Het doel is tijdwinst en reductie CO2 uitstoot. Verladers bundelen de krachten. Zo lopen er landelijk al vele projecten in met name de provincies Zeeland, Zuid-Holland, Utrecht, Noord-Brabant en Gelderland waar ambassadeurs zich inzetten met ondersteuning van de Provincie.
Voorbeelden
De Provincie Gelderland stimuleert verladers hun goederen te bundelen om op een efficiëntere manier goederen te vervoeren. Samenwerken is het sleutelwoord op de transportcorridors van Gelderland naar Polen en van Gelderland naar het Verenigd Koninkrijk. De verbindingsfactor is de weconnekt-app, die gewoon is te downloaden via de app-store. New Ways Gelderland is een samenwerkingsverband tussen provincie Gelderland en Connekt, een uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. New Ways Gelderland valt onder het landelijke programma Lean and Green van de nationale topsector logistiek.
Nijmegen profileert zich als zeehaven door shortsea te promoten. Van Nijmegen rechtstreeks naar Londen bijvoorbeeld. De coasters kunnen tot Nijmegen komen (wanneer het waterpeil het toelaat), laden en vervolgens rechtstreeks naar Londen varen om het daar over te laden naar wegtransport voor het laatste stukje. Voornaamste voordeel is de tijdwinst.
Zeeland Connect is een logistiek samenwerkingsverband van bedrijven, overheid en onderwijs (www.zeeland-connect.nl ). Ongeveer 80% van de Zeeuwse uien export gaat naar 120 landen wereldwijd. Sinds september is onnodig transport met lege reefers verleden tijd dankzij Zeeland Connect. Geschatte besparing 1500 ton CO2 plus 1,5 miljoen wegkilometers over een jaar genomen.
Sinds 2013 bundelen Bavaria, Mars en Heinz de krachten. Is een schip voor de helft gevuld met bier dan wordt het aangevuld met chocoladerepen en ketchup. De drie bedrijven hebben een aanzet gegeven om vaarwegen beter te benutten. Individueel waren de hoeveelheden te klein om voor de binnenvaart te kiezen. Daarnaast gaat het om zogeheten fast moving consumer goods. Uiteindelijk vonden de partijen elkaar door bemiddeling van het Bureau Voorlichting Binnenvaart en lukte het om de goederenstroom te combineren.
De West-Brabant corridor is nog zo een initiatief van de provincie Brabant. Barge Terminal Tilburg, Combined Cargo Terminals, Moerdijk Container Terminals en Danser Group werken samen om op de route tussen Tilburg, Moerdijk en de Rotterdamse haven lading te bundelen. Hierdoor kan er met minder schepen toe, wat filevorming bij afhandeling in de haven van Rotterdam vermindert. Weer een voorbeeld van een Topcorridor.
Modal shift
Bij Bureau Voorlichting Binnenvaart spreken zij liever over een modal shift en gebruiken zij bij voorkeur niet de verschillende termen voor modaliteit. Zij voeren gesprekken met de bedrijven om een zo gunstig mogelijk klimaat te scheppen voor de binnenvaart. Logistiek zijn er veel veranderingen aan de gang. Het is een modal shift, maar vooral ook een mental shift. Op welke manier werk je zo goed mogelijk samen om economisch gunstig, duurzaam en veilig goederen van A naar B te brengen. Het BVB werkt samen met Connekt in het onderzoek om partijen bij elkaar te brengen. Schippers met een goede relatie met een wegvervoerder zijn soms beter af in een andere keten aan partijen. Het genoemde voorbeeld van Bavaria, Mars en Heinz is het werk van de BVB. Heineken is ook in gesprek gegaan, waardoor een betere vervoerssituatie is ontstaan in het transport van containers van Alphen aan de Rijn naar Rotterdam. Synchro-, inter- of co-modaal het zijn begrippen die hetzelfde doel hebben: tijdsbesparing, optimale belading en vermindering CO2 uitstoot. Hierbij springt de binnenvaart er gunstig uit. Niet meer in uren en dagdelen denken, maar in dagen en weken.
truus den hartog / routard
Scheepvaartkrant november 2018